Wat is de Polyvagaal theorie en het Safe Sound Protocol?
Wat maakt dat de één goed van vertrouwen is en de ander automatisch wantrouwend? De één gevoeliger is voor stress en spanning dan een ander, je makkelijk in een positieve flow komt terwijl de ander eerder negatief gestemd is?
De Polyvagaaltheorie van Dr. Stephen Porges geeft ons daarover een duidelijk inzicht. Deze heldere informatie laat ons zien waarom je zomaar ineens in een bepaalde reactie schiet. Vechten of vluchten, maar ook vastzitten in jezelf en immobiel worden, niet meer goed kunnen denken en niet meer kunnen kiezen. We weten nu dat dit een automatische reactie van ons autonome zenuwstelsel is.
Je denkt dat jezelf stuurt, maar regelmatig word je gestuurd door jouw autonome zenuwstelsel.
Doordat je dit moment kan leren herkennen krijg je de mogelijkheid om weer terug te keren naar een andere staat van bewustzijn. Een staat van zijn waarin je wel contact kunt maken met jezelf en vervolgens weer in beweging kunt komen. Waarin je ontspanning ervaart en twinkeling in je ogen krijgt en niet meer alleen maar in de aanval, verdediging of in de paniek schiet.
Het autonome zenuwstelsel
Mensen bezitten, als gewervelde dieren, het hoogst ontwikkelde zenuwstelsel.
Een deel van je zenuwstelsel is verbonden met je gedachten en je vrije wil. Dit heet je Animale Zenuwstelsel. Dit deel van je zenuwstelsel regelt allerlei functies die altijd doorgaan, waar je niet over na hoeft te denken. Je spijsvertering gebeurt zonder dat je daarvoor een bewuste keuze gemaakt hebt. Je hart klopt de hele dag door. Je ogen knipperen als er oogvocht nodig is. Als het warm is ga je zweten, als het koud is krijg je kippenvel.
Je autonome zenuwstelsel is het deel van je lichaam dat helpt om je veilig en levend te houden. Zolang het door verschillende verdedigingstoestanden gaat en dan weer in veiligheid komt, werkt alles prima. De problemen verschijnen wanneer het systeem vast komt te zitten en in een staat van verdediging schiet, zonder dat je gereedschap hebt om uit die verdedigingstoestand te komen en terug te keren in de veiligheid.
Zorgdragen voor een gezonde regulatie
Deze 3 banen hebben we nodig om onze veiligheid te regelen. Gedurende de hele dag bewegen we ons door deze banen van het autonome zenuwstelsel.
Maar wat als je last hebt van terugkerende stress of spanning; blokkades ervaart waardoor je niet jezelf kunt zijn en lekker in je vel kan zitten; je ervaart dat je automatisch wantrouwend bent en geen gevoel van echte veiligheid kunt ervaren en daardoor een lange tijd niet rustig of veilig kunt voelen?
Humanwise heeft verschillende programma’s waar je leert hoe je de theorie in de praktijk kunt leren toepassen. Van individuele trajecten, groepstrainingen tot polyvagaal Leiderschapsprogramma’s.
De drie lagen van het autonome zenuwstelsel
Dr. Stephen Porges onderscheidt drie banen van het autonome zenuwstelsel:
- Het ventrale (groene) deel daar voelen we ons veilig, daar zijn we in staat tot sociale contacten;
- Het sympatische (rode) deel, daar voelen we ons onveilig en gaan we vechten, vluchten of kort bevriezen. We staan aan en blijven vaak aan.
- Het dorsale (zwarte) deel, daar zitten we vast, we voelen niet meer, we zijn verlamd en immobiel.
De werking van de SSP-methode (Safe en Sound Protocol)
Humanwise werkt met de Polyvagaalmethode op een praktische manier om je te helpen de taal van je zenuwstelsel te begrijpen, je eigen vertrouwde verdedigingspatronen te leren kennen en vooral om vanuit je eigen kracht spanning op te kunnen vangen.
Mocht je vastzitten in een verdedigingspatroon dan kunnen we deze vastzittende verdedigingspatronen onderbreken en het autonome zenuwstelsel in de richting van veiligheid en verbinding brengen. Dit doen we met de SSP-methode. Dit is een acht uur durende muziektherapie om verstoringen en spanningen weer te reguleren. Tijdens deze sessies ervaart het autonome zenuwstelsel weer verschil tussen de drie banen.
We oefenen en leren vervolgens verschillende vaardigheden om gezonde regulatie te krijgen en veerkracht op te bouwen. Je krijgt handvatten om eindeloos te oefenen. Zo kunnen oude patronen worden omgezet naar nieuwe mogelijkheden.
Zodoende ga je je veilig voelen met jezelf, in je lichaam en vandaar uit gezonde acties ondernemen in plaats van in een overlevingspatroon van vechten, vluchten of bevriezen te schieten.
Dit traject is ook bruikbaar voor professionals die werk doen waarbij ze voortdurend alert moeten zijn op hun eigen veiligheid en waar er veel stress momenten zijn. (Bijvoorbeeld bij de politie, zorg- of ambulance of de spoed eisende hulp van een ziekenhuis).
Reacties deelnemers:
‘Ik stond er vrij nuchter in, geen idee wat ik mij er bij voor moest stellen. Ik liet het allemaal op me af komen en ben er met een open mind in gegaan. Het deed veel met me. Ik kon gelukkig steeds terugvallen op mijn begeleider. Hij heeft me veel geleerd, vooral ben ik gaan begrijpen waarom je doet zoals je doet. Ik heb veel tips gekregen waar ik veel aan heb gehad. Bijvoorbeeld hoe ik in paniek mijn angst niet groter laat worden dan ik zelf ben. Ik ben er nog niet, maar ben weer op de goede weg om mezelf te zijn, de persoon die ik wil zijn’
‘Ik vond de methode confronterend, heftig en zwaar. Toch kon ik afscheid nemen van mijn angsten en al het aangeleerde. Mijn leven is compleet veranderd, ik geef mijn grenzen aan, heb geen angsten meer en leef niet meer met mijn oude patronen. Ik kan mezelf zijn en mag mezelf zijn.
Ik ben dankbaar dat ik mezelf dit heb gegund, ik geniet nu volop van alles in mijn leven’.
